Spoorzone Apeldoorn wordt een groen gebied waar je prettig kunt wonen, leren, werken en dat goed bereikbaar is. Met hulp van provincie Gelderland (SteenGoed Benutten) werkt gemeente Apeldoorn samen met gebiedseigenaren aan een samenhangend en efficiënt plan.
Duidelijke taal maakt Spoorzone Apeldoorn fijn gebied
Roelof de Graaf is hoofd Economische Zaken bij gemeente Apeldoorn. “Je kunt makkelijk blijven praten over plaatjes voor de toekomst. Mensen moeten het gaan doen.”
Spoorzone Apeldoorn is geen slecht gebied, maar het kan beter, vertelt De Graaf. “Er zijn meer woningen, banen, plekken voor onderwijs en betere mobiliteit nodig, en we willen dat het gebied klimaatbestendig wordt. De vele gebiedseigenaren hadden allemaal diezelfde wensen, maar werkten daaraan in aparte projecten. Maar we moeten dit samen doen.
Neem een spoorlijn, die loopt door allerlei gebieden. En komen er op een plek minder parkeerplaatsen per woning, verschuif je het probleem. We willen vooral dat niet alleen de losse projecten succesvol zijn, maar dat het hele gebied daarvan profiteert.” En dus riep de gemeente alle grote gebiedseigenaren op samen te werken, waaronder Certitudo (eigenaar van het al 10 jaar leegstaande Herzberger-gebouw), Dura Vermeer, provincie Gelderland en woningcorporatie Ons Huis. “In het begin was er veel chagrijn: waarom moeten we alweer met elkaar praten? Het allermooiste aan dit proces vind ik dan ook dat partners nu zeggen dat ze elkaar begrijpen. En dat is nodig om samen te werken.”
Dezelfde beeldtaal door 22 meningen
Dat begrip ontstond door allemaal dezelfde beeldtaal te gaan gebruiken. “We vroegen 22 sprekers ons in 10 interactieve online sessies van een uur te vertellen hoe zij naar de Spoorzone Apeldoorn kijken. Deskundigen op het gebied van mobiliteit, stedelijke ontwikkeling, duurzaamheid enzovoort. Toen we begonnen waren er bijvoorbeeld heel verschillende ideeën over wonen. Sommigen vonden dat het gebied echt hoogbouw nodig heeft, anderen waren ervan overtuigd dat je alleen met laagbouw een gebied groen kunt maken. Door wat verschillende deskundigen vertelden over groen en stedelijke ontwikkeling, leerden we dat je hoogbouw kunt combineren met groen en andere aanpassingen vanwege het veranderende klimaat. Daardoor gingen we op dezelfde manier praten.
Alle 22 deskundigen hebben een andere blik. Wat een deskundige zegt, is een mening. 22 meningen, daar kun je wat mee. Na afloop matchten we hun tips en adviezen aan wat partners al hadden gedeeld. Er bleek veel overlap te zijn. Dat gaf vertrouwen. We waren al op de goede weg. Veel Gelderse steden zijn bezig met spoorzones. Je kunt makkelijk blijven praten over plaatjes voor de toekomst. Je moet zorgen dat mensen het gaan doen. De sessies waren een toffe manier om snel 140 mensen te betrekken.”
Samen aan de slag
“We maakten een gebiedsagenda met wat we gaan doen om te werken aan groen, wonen, mobiliteit, werk en onderwijs in dit stadsdeel. Maar we kunnen niet in een keer 30 projecten starten. Dus we kijken wat nu het belangrijkst is. Nu de hoofdlijnen staan, zoeken we meer partners die kunnen helpen het ook echt te doen. Start-ups bijvoorbeeld, waar we ook nog eens veel van kunnen leren. Daarom proberen we er 15 aan te trekken. Hier kunnen ze hun product ontwikkelen, bijvoorbeeld voor slimme mobiliteit zoals deelauto’s; het gebied profiteert dan meteen van die kennis en het resultaat.
In Spoorzone Apeldoorn vind je het kenniscentrum voor digitale veiligheid. Dit werkt samen met hogescholen en universiteiten. Die kennis en de studenten zijn weer interessant voor start-ups en andere bedrijven. En meer bedrijven betekent meer banen. Dus maken we het gebied nog aantrekkelijker door te helpen met bijvoorbeeld huisvesting. Ook hier zie je weer hoe alles samenhangt en waarom we het dus samen moeten doen.”
Lerend gebied
“We willen een lerend district zijn: leren door te doen, en op basis van die ervaringen aanpassen en verbeteren. Zo kozen we 5 plekken met leegstaande gebouwen in de Spoorzone en kijken we hoe we die kunnen benutten. En met het Rijksvastgoedbedrijf laten we onderzoek doen om te ontdekken wat werkende mensen van het gebied vinden. Willen ze meer bankjes, meer fietsenstallingen? Daar leren we van. Op het gebied van wonen kunnen we ervaring opdoen met nieuwe vormen van bouwen, zoals modulair bouwen en hout. We kijken naar wensen van verschillende doelgroepen en ontdekken al doende wat werkt. En zoals dat hoort in een lerend gebied: bij succes schalen we op.”
Ondersteuning provincie versnelt actie
De Graaf is blij met de steun van provincie Gelderland. “We profiteren van de kennis uit SteenGoed Benutten over binnenstedelijke ontwikkeling. En toen we onze ideeën voor de toekomst schetsten, besloot de provincie de plannen financieel te steunen. Die subsidie was fijn, maar misschien was het feit dát de provincie ons steunde wel net zo belangrijk. Dat bevestigde het belang, waardoor ook andere partners gingen bijdragen met geld, kennis en mensen. We kregen subsidie voor begeleiding van het proces om te werken aan een gebiedsaanpak. Hiervoor vroegen we BLOC. Nu die aanpak er is, hebben partners extra geld gegeven en BLOC gevraagd te blijven: ze vinden het zonde het hierbij te laten. We moeten doorgaan.”
