Ongewenste planten-en diersoorten bestrijden

Invasieve exoten zijn in meerdere Europese landen een probleem. Om de verspreiding van invasieve exoten tegen te gaan is er sinds 2015 Europese regelgeving die de lidstaten verplicht om maatregelen te treffen. Onderdeel van de regelgeving is de Unielijst voor invasieve exoten. Op deze lijst staan de soorten die in Europa voor problemen zorgen. De soorten op deze lijst mogen niet worden ingevoerd, niet worden verhandeld en niet worden uitgezet in de vrije natuur. Als zij toch in de natuur opduiken dienen ze zoveel mogelijk verwijderd te worden De Unielijst wordt regelmatig uitgebreid met nieuwe soorten.

In Gelderland zijn de Aziatische duizendknoop, reuzenberenklauw en reuzenbalsemien het grootste probleem. In een aantal Gelderse natuurgebieden veroorzaken ook uitheemse soorten die niet op de Unielijst staan voor problemen, zoals watercrassula en Canadese guldenroede. Onder de invasieve exotische diersoorten is de Aziatische hoornaar een soort die zich sterk verspreid. 

De muskusrat en de beverrat zijn ook dieren die hier niet horen. De waterschappen zorgen voor deze dieren. De wolhandkrab en rivierkreeften uit andere landen zijn de taak van het Rijk.

• Wat we wel doen 
  De soorten die nog niet wijd verspreid zijn proberen we uit te roeien of, als dit niet mogelijk is, zoveel mogelijk bestrijden (zoals de rosse stekelstaart en de kleine waterteunisbloem). Soorten die zich massaal hebben gevestigd houden we zo veel mogelijk in toom (zoals Aziatische duizendknopen). Terrein beherende organisaties kunnen subsidie krijgen voor de bestrijding. 
   
• Wat we niet doen
  Wij handhaven niet het verbod op het invoeren, verhandelen of in de natuur loslaten van invasieve exoten, en preventie van vestiging van invasieve exoten. Dat is een taak van het Rijk.

De Aziatische hoornaar is een risico voor de biodiversiteit vanwege zijn invasieve verspreiding over Gelderland. In de eerste jaren werd geprobeerd de soort volledig uit te roeien. Dit bleek moeilijk, vooral omdat nesten vaak hoog in bomen hangen en lastig te vinden zijn. Sinds 2021 zijn er zoveel nesten dat volledige uitroeiing niet meer haalbaar is. We proberen nu de Aziatische hoornaar te beheersen om de biodiversiteit te beschermen. Dit betekent dat we ze alleen in natuurgebieden weghalen en op plaatsen waar ze een risico vormen voor de volksgezondheid. 

Wij werken samen met de Nederlandse bijenhouders vereniging (NBV) en 3 bestrijders. Zij sporen de nesten van de Aziatische hoornaar op en verwijderen ze gifvrij. Dit gebeurt met een industriële stofzuiger. Alleen als het nest onmogelijk gifvrij te bestrijden is, bijvoorbeeld doordat het in een spouwmuur zit, kan gif gebruikt worden. Als de locatie van het nest nog niet bekend is kan de NBV een lokale zoekgroep vragen het op te sporen met behulp van een zender. De zender wordt vastgemaakt aan een hoornaar. Die hen zo de weg naar het nest wijst.  

Vanaf 15 november 2025 geven wij geen nieuwe opdrachten meer aan bestrijders voor het verwijderen van nesten van de Aziatische hoornaar.  Dit omdat na die tijd geen of weinig koninginnen meer uitvliegen en de rest van het nest al niet meer leeft (ze sterven aan het eind van de zomer).